In Nederland brengen we gemiddeld 80.000 uur van ons leven werkend door. Dat is heel veel. Maar het ergste komt nog: we blijken allemaal gemiddeld één of meer slechte dagen te hebben. Per week. Dat betekent dat we gemiddeld 20-40% van onze werktijd ongelukkig zijn!
De oorzaak is te veel werkstress. Stress is in de basis een normaal onderdeel van ons leven en is niet alleen slecht. Het zorgt er ook voor dat je op de juiste momenten kunt pieken, zoals bij een deadline, een spannende presentatie of een sollicitatiegesprek. Op zulke momenten komt er onder andere cortisol vrij wat ervoor zorgt dat je eigenlijk op 110% kunt presteren.
Cortisol maakt ook dat je een stresssituatie beter aankunt. Door cortisol gaat je lichaam zich focussen: het spijsverteringssysteem en je afweersysteem komen op een laag pitje te staan. Het zorgt dat je lichaam klaar staat voor vechten of vluchten. Deze lichamelijke reactie is al in de oertijd ontstaan en was toen bijzonder nuttig wanneer je oog in oog kwam te staan met een wild dier. Zodra het gevaar geweken was, zakte het cortisolniveau en kon je weer ontspannen en herstellen.
Voortdurende werkstress leidt ertoe dat ontspannen en herstellen vaak niet lukt. We blijven hangen in de doe-modus, we blijven rennen en we blijven nadenken over alles wat we nog moeten doen, over alles wat er kan gebeuren. Door deze vaak negatieve gedachten, doemscenario’s of de piekergedachten komen we niet meer los van de stress.
Hoe ontwikkel je meer werkgeluk?
Maar ontspannen en herstellen zijn van levensbelang. Als je beter in je vel zit en gelukkiger bent op je werk heeft dat allerlei positieve effecten. Niet alleen voor jezelf, maar ook voor de organisatie waar je voor werkt.
Gelukkige medewerkers zijn:
- creatiever
- productiever
- minder vaak ziek
- beter in samenwerken
- meer betrokken
- meer bevlogen
Door je bewust te worden van wat belangrijk is voor jou, ontwikkel je persoonlijk leiderschap en kun je zorgen voor meer werkgeluk en ervaar je minder stress. En daarvoor is mindfulness een uitstekend hulpmiddel.
Hoe mindfulness helpt om meer werkgeluk te ervaren?
Als je werkstress ervaart en dit wilt ombuigen naar werkgeluk, is het belangrijk je bewust te worden van wat jouw persoonlijke waarden zijn, van wat jou plezier geeft en wat jou energie kost en juist energie oplevert.
Deelnemers van een mindfulnesstraining ervaren een grotere veerkracht onder ongewisse omstandigheden. Mindfulness, aandachtig zijn en bewustzijn in het dagelijkse leven, helpen om je hiervan bewuster te worden én geven je zelfvertrouwen en optimisme om iets aan de situatie te veranderen. Door regelmatig te mediteren ontstaat bovendien ook meer focus, minder afleiding, wat dan weer behulpzaam is om flow te ervaren in je werk. Daarnaast vergroot mindfulness je gevoel van compassie: hierdoor kun je prettiger en beter samenwerken. Het maakt je een leukere en attentere collega!
En als het een keer toch niet meezit – er blijven tenslotte situaties die je niet kunt veranderen – dan geeft mindfulnesstraining je veerkracht om beter met onverwachte situaties en teleurstellingen om te gaan. Hierdoor ervaar je uiteindelijk minder stress en meer (werk)plezier.
Tips voor in de praktijk
-
- Om erachter te komen wat jouw waarden zijn en wat jou gelukkig maakt, kun je elke dag voordat je naar huis gaat drie dingen opschrijven die goed gingen en die je blij of dankbaar maakten. Vaak onthou-den we de negatieve dingen meer en laten we de positieve dingen gewoon van ons afglijden. Alles wat je aandacht geeft, groeit!2Je zult meer werkgeluk ervaren door dingen te doen die je leuk vindt, die je af kunt maken, waarin je vooruitgang boekt en waarbij je iets nieuws leert. Als je steeds gestoord wordt, taken hebt die niet bij je passen en je niet kunt doen waar je goed in bent, dan zul je meer stress ervaren.
- Maak eens een lijst van je taken en activiteiten op een dag en kijk welke je energie geven en waar je ener-gie op verliest. Hoe is de balans? Kun je hierin misschien slim schuiven door bijvoorbeeld een taak te rui-len met een collega of ergens op een andere manier naar kijken?
- Voor iedereen is waardering en een goede relatie met collega’s en leidinggevende belangrijk. Je brengt tenslotte een groot deel van je tijd op je werk door. Pesten op het werk is een hele grote stressfac-tor! Door lachen, plezier te maken en goede sociale contacten komen er hormonen vrij die zorgen voor een verminderde aanmaak van cortisol. De stress neemt hierdoor af en het lichaam kan herstellen en weerstand opbouwen tegen stress.
Vier (kleine en grote) successen en geef oprechte complimenten. Ook kleine attenties in de vorm van een kaart of een gezellige aankleding van de werkplek kunnen bijdragen aan een groter gevoel van werkgeluk. Ook groen in de omgeving, zowel binnen als buiten, zorgt voor meer welbevinden en een daling van de aanmaak van cortisol.
Effecten van mindful werken: zelfsturing en veerkracht
Uit onderzoek bij het ministerie van OCW (2017) naar de effecten van mindful werken blijkt onder andere dat medewerkers zich beter bewust zijn van stress en dat zij meer mogelijkheden ervaren om zelf sturing te geven aan de werksituatie. Tevens ervaren deelnemers van de mindfulnesstraining een grotere veer-kracht onder ongewisse omstandigheden. Lees meer over het onderzoek bij OCW.
Meer lezen over werkgeluk
- Authentic Happiness – Martin Seligman
- Gelukkig werken – Onno Hamburger
- Start with Why – Simon Sinek (2011)
- A meta-analytic examination of the relationship between job satisfaction and subjective well-being – Nathan A. Bowling, Kevin J. Eschleman & Qiang Wang (Journal of Occupational and Organizational Psy-chology)
- The Benefits of Frequent Positive Affect: Does Happiness Lead to Success? – Sonja Lyubomirsky, Laura King & Ed Diener (American Psychological Association, 2005)
Auteur: Suzan van der Goes, mindfulnesstrainer, coach en werkgelukdeskundige.